Orkisz

Co to jest orkisz?

Orkisz znany jest na Ziemi od tysiącleci, w europie uprawiano go przez całe stulecia. Niestety przynosi stosunkowo niskie plony (m.in. ze względu na swoją odporność na modyfikacje), więc w XIX i XX wieku został niemal całkowicie wyparty przez inne zboża, a zwłaszcza przez pszenicę, która lepiej nadaje się do produkcji masowej. Orkisz to wyjątkowy rodzaj zboża o wielu dobroczynnych właściwościach, które są ostatnio badane i opisywane przez międzynarodowe gremia naukowców. Okazuje się więc, że św. Hildegarda z Bingen już w średniowieczu wiedziała o tym, co nauka dopiero odkrywa i dlatego uczyniła orkisz podstawą swojej prozdrowotnej diety. Mniszka zaliczyła go do trzech najbardziej odżywczych produktów. Orkisz wygląda dość niepozornie, ale skrywa w sobie całe bogactwo dobroczynnych substancji.

Orkisz właściwości zdrowotne

Orkisz ma wielorakie właściwości odżywcze. Wynika to m.in. z faktu, że zawiera więcej białka, skrobi, fosforu, magnezu, potasu, niacyny i beta-karotenu niż inne zboża. Znajduje się w nim wiele witamin (m.in. A, witaminy z grupy B, C, D, E, K), a także minerałów i dużo błonnika. W ziarnie orkiszu kryje się także kilka ważnych składników aktywnych. Jednym z nich jest rodanid. Chociaż ta nazwa prawdopodobnie niewiele mówi, zdecydowanie warto ją zapamiętać. Ten składnik znajduje się jeszcze tylko w ludzkiej ślinie i mleku matki. Działa niczym naturalny antybiotyk, dlatego sprzyja poprawie odporności. Ma także działanie antynowotworowe i poprawia jakość krwi, ponadto istnieje prawdopodobieństwo, że zapobiega alergiom. Dzięki zawartości wszystkich tych składników odżywczych, orkisz jest dobrze trawiony i przyswajany przez organizm, poprawia pracę układu immunologicznego, odżywia komórki, wspiera zdrowie komórkowe, poprawia wygląd skóry, włosów i paznokci, wzmacnia układ mięśniowy, na długo dodaje energii.

Czy orkisz zawiera gluten?

Tak, orkisz zawiera gluten, ale inny niż w przypadku pszenicy. Orkisz ostatnio staje się bowiem coraz bardziej ceniony m.in. właśnie ze względu na większą tolerancję przez alergików. Dlaczego tak się dzieje? Okazuje się, że gluten glutenowi nierówny. Ten zawarty w orkiszu ma bowiem nieco inną strukturę niż pszenica czy żyto, a także inne proporcje grup i podgrup białkowych. Być może m.in. dlatego jest lepiej tolerowany przez osoby z nadwrażliwością pokarmową. Na działanie antyalergiczne może mieć wpływ także wspomniany rodanind. Należy jednak pamiętać o tym, że osoby ze stwierdzonymi chorobami pokarmowymi mogą wprowadzać gluten do swojej diety dopiero po konsultacjach z lekarzem, który będzie nadzorował cały proces. Na każdą formę glutenu powinny uważać zwłaszcza osoby ze zdiagnozowaną celiakią. 

Czy pszenica i orkisz to, to samo?

Niekiedy orkisz klasyfikuje się jako odmianę pszenicy. Sugeruje to, chociażby łacińska nazwa orkiszu „Triticum spelta", podobna do „Triticum aestivum", czyli pszenicy zwyczajnej. Botanicznie, możemy oba zboża uznać, za przedstawicieli wiechlinowatych. Jednak oba gatunki, różni bardzo wiele. Orkisz bowiem inną strukturę, budowę białek i zwartość składników odżywczych niż pszenica. Dzięki szczelnej okrywie do ziaren nie przedostają się szkodliwe substancje zawarte w środowisku. Jest także bardziej odporny na modyfikacje genetyczne, a zwłaszcza w swoich najczystszych odmianach, do których zaliczamy: Schwabenkorn, Frankenkorn, Steiners Roter Tiroler, Ostro i nadewszystko Oberkulmer Rotkorn. Wybierając te odmiany orkiszu, mamy pewność, że produkt nie został zmieszany z pszenicą, co znacząco osłabiłoby jego prozdrowotne działanie 

Św. Hildegarda z Bingen propagatorka orkiszu

Największą propagatorką diety bazującej na orkiszu była św. Hildegarda. Można powiedzieć, że promowała to zboże na długo przedtem, zanim zdrowy styl życia stał się modny i zanim powstały skomplikowane urządzenia badawcze. Święta Hildegarda z Bingen żyła w XI wieku. Była postacią o wszechstronnych talentach i zainteresowaniach. Zajmowała się nie tylko religią, ale również muzyką, medycyną, dyplomacją i literaturą. Prowadziła klasztor żeński, komponowała pieśni, pisała dramaty religijne i miała kontakt z czołowymi postaciami swojej epoki, w tym z papieżem i św. Bernardem z Clairvaux. Jej mistyczne wizje były inspiracją dla jej licznych dzieł teologicznych i medycznych. Zmarła w opinii świętości, a jej śmierci miały towarzyszyć nadzwyczajne wydarzenia. Papież Benedykt XVI nadał mniszce tytuł Doktora Kościoła. Była jedną z najbardziej niezwykłych i wybitnych kobiet epoki średniowiecza. 

Produkty z orkiszu

Wiele osób może obawiać się zamiany pszenicy na orkisz ze względu na walory smakowe. Tymczasem te obawy są całkowicie bezpodstawne. Orkisz praktycznie nie różni się w smaku od pszenicy i z powodzeniem można stosować go we wszystkich przepisach, najczęściej nawet bez zmiany proporcji. Co więcej, w sklepach można znaleźć mnóstwo produktów orkiszowych, które urozmaicą codzienne posiłki. W naszej ofercie znajdują się np. płatki orkiszowe, mąka orkiszowa, kasza orkiszowa, ale też gotowe produkty np. makaron orkiszowy, ciasteczka z orkiszu czy chleb orkiszowy. Warto podkreślić, że dostępne są różne typy mąk, które nadają się do wypiekania pełnoziarnistego pieczywa, ale też delikatnych biszkoptów i gofrów. Wraz z powiększaniem się grona zwolenników diety hildegardowej, zwiększa się także asortyment produktów orkiszowych, więc stosowanie zasad zdrowego żywienia jest jeszcze łatwiejsze.

Jak wygląda ziarno orkiszu? 

Ziarna orkiszu mają nieco inną budowę niż pozostałe zboża. Przede wszystkim są szczelnie okryte plewami, co przekłada się na większą ochronę przed szkodliwymi substancjami np. metalami ciężkimi. Niedojrzałe ziarna mają kolor zielonkawy, a dojrzałe intensywnie brązowy, nawet lekko czerwonawy. Są także twardsze i trudniej usunąć ich łuskę. 

Jak wygląda zasiany orkisz? 

Na początku orkisz może przypominać trawę, nad ziemią pojawiają się bowiem dość cienkie, zielone źdźbła. W ciągu kolejnych miesięcy osiąga wysokość do ok. 135-140 centymetrów, a jego kłosy są dość długie i wąskie, pod koniec fazy dojrzewania nieco nachylają się ku ziemi.

Orkisz to prastare zboże wspomniane w Biblii, naturalnie odporne na choroby, niewymagające sztucznego nawożenia i dobrze rosnące w trudnych warunkach. W XIX wieku zrezygnowano z jego uprawy na rzecz bardziej wydajnej pszenicy, ale obecnie wraca do łask dzięki swoim walorom zdrowotnym. Ze względu na szczelne zamknięcie ziarna w plewie, jest ono chronione przed wysuszeniem, zawilgoceniem i zanieczyszczeniami. Ważne jest stosowanie orkiszu pochodzącego z upraw w bliskiej nam strefie klimatycznej, aby dostarczał organizmowi odpowiednich wartości odżywczych. Firma Geisingen, której produkty dystrybuujemy, uprawia prastare odmiany orkiszu, a mąka orkiszowa SUNVITA, produkowana w młynie wodnym, jest w pełni polskim i ekologicznym produktem. W naszej ofercie znajdziesz zatem najwyższej jakości produkty orkiszowe, dostępne w atrakcyjnych cenach.

Z jakiego zboża jest mąka orkiszowa? 

Mąka orkiszowa jest produkowana z orkiszu, prastarego zboża uprawianego od tysiącleci, także na terenie Europy. Orkisz osiąga ok. 140 cm wysokości, a jego ziarna są szczelnie okryte, co chroni je przed wysuszeniem i szkodliwymi substancjami. Chociaż radzi sobie stosunkowo dobrze nawet w trudnych warunkach, przynosi niskie plony, co sprawia, że nie nadaje się do produkcji masowej.

Co daje jedzenie orkiszu? 

Orkisz dostarcza organizmowi olbrzymie ilości cennych składników odżywczych, takich jak: białko, skrobia, fosfor, magnez, potas, niacyna, beta-karoten, witaminy (A, B, C, D, E, K), minerały i błonnik. Zawiera także substancje aktywne. Orkisz poprawia pracę układu immunologicznego, odżywia komórki, zapobiega chorobom onkologicznym oraz poprawia strukturę skóry, włosów i paznokci. Zawiera rodanid, który działa jak naturalny antybiotyk. 

Czy orkisz jest zdrowy? 

Tak, orkisz jest zdrowy ze względu na bogate właściwości odżywcze, w tym dużą zawartość białka, witamin i minerałów. Jest dobrze trawiony i przyswajany przez organizm, wspomaga układ immunologiczny, chroni przed anemią i nowotworami. Nie obciąża układu trawiennego, poprawia przyswajanie składników odżywczych. Ze względu na swoją budowę niełatwo poddaje się modyfikacjom i jest dobrze chroniony przed zanieczyszczeniami środowiskowymi.

Czy orkisz to zboże? 

Tak, orkisz to prastare zboże, które było uprawiane w Europie przez tysiąclecia. Jest bardziej odporne na modyfikacje genetyczne niż pszenica i zawiera więcej cennych składników odżywczych. Należy jednak wybierać wyłącznie sprawdzone odmiany orkiszu: Schwabenkorn, Frankenkorn, Steiners Roter Tiroler, Ostro, a zwłaszcza szczególnie polecany Oberkulmer Rotkorn. Tylko taki wybór zapewnia pełen wachlarz dobroczynnych właściwości dla organizmu.