Pełne ziarna zawierają mnóstwo substancji bioaktywnych, kto je zjada czuje się lepiej i dłużej żyje. Pytanie brzmi jak robić to dobrze?

W jakie ziarna warto się zaopatrzyć?

Św. Hildegarda wskazuje na orkisz, żyto i owies, z czego orkisz jest wzmacniający, owies rozgrzewający a żyto odchudza. Najczęściej zjadamy je w wypiekach, jako mąki, ale możemy też ugotować pełne ziarna, by dodawać do polecanych przez Mniszkę warzyw i owoców. Sałata głowiasta z orkiszem i dressingiem ziołowo-octowo-olejowym w hildegardowej kuchni gościć może codziennie.

Dlaczego warto jeść pełne ziarna?

Mąka, zwłaszcza ta oczyszczona, jest trawiona zanim dotrze do jelit. Natomiast pełne ziarna, zawierające różne frakcje błonnika, docierają na sam koniec naszego przewodu pokarmowego, zasilając dobroczynne bakterie jelitowe. One z kolei pomagają nam równoważyć system nerwowy, produkując potrzebne neurotransmitery. Jelita i mózg są połączone nerwem błędnym. Tak jak wskazywała św. Hildegarda współzależymy. Nie tylko od siebie nawzajem, ale również od ekosystemu naszych jelit.

Jak ziarna przygotować?

Przed gotowaniem ziarna należy namoczyć w zimnej wodzie, podobnie jak robimy to z suchą fasolą. Zarówno fasola, jak i ziarna zbóż zawierają bowiem kwas fitowy, który utrudnia wchłanianie minerałów. To namaczanie, zwłaszcza w kwaśnym środowisku (proszę dodać do wody sok z cytryny albo ocet winny), aktywuje enzym fitazę rozkładającą ów kwas. Jest to szczególnie ważne dla wegetarian czy wegan, mięsożercy uzupełnią minerały tak czy siak - kwas fitowy nie utrudnia wchłaniania tych pochodzenia zwierzęcego.

Po namoczeniu przepłukane ziarna zalewamy świeżą wodą i gotujemy do miękkości a nawet rozgotowujemy – dzięki czemu będą lżej strawne. Trawienie ułatwia też dodatek ziela angielskiego, liścia laurowego czy tak polecanego przez Mniszkę bertramu.

Dlaczego niektórzy po zjedzeniu pełnych ziaren doświadczają rewolucji żołądkowo – jelitowych?

Nasza symbioza z bakteriami jelitowymi to obieg zamknięty: pełne ziarna dobrze trawią osoby, które posiadają odpowiednie bakterie. Aby jednak te bakterie mogły się rozwinąć – potrzebują pożywki w postaci błonnika znajdującego się w zjedzonych przez nas ziarnach. Kto więc ma wyjałowione jelita, ten ma kłopot. Aby go rozwiązać należy tak przygotować ziarna, by były możliwie najlżej strawne i zaczynać od niewielkiej ich ilości. Jedząc je systematycznie, odbudujemy florę jelitową.

Dodatkowo o stanie, w jakim pokarm trafia do jelit, decyduje jego wcześniejsza obróbka. Pospieszne jedzenie i mała ilość kwasu solnego w żołądku sprawią, że ziarna dotrą do jelit źle przygotowane. Tam będą nadmiernie fermentowały i znowu kłopot gotowy. Osoby o słabym żołądku nie powinny więc zaczynać swojej przygody z ziarnami od żyta, które odchudza, ale jest też najciężej strawne. 

A co z glutenem?

Jeśli ktoś nabawił się ostrej nietolerancji glutenu nie powinien jeść tych zbóż. Nie warto jednak od nich stronić profilaktycznie. Głodząc bakterie jelitowe odpowiedzialne za trawienie określonego pokarmu, niszczymy je i potem rzeczywiście trawienie będzie kłopotem. Chcąc ograniczyć gluten wystarczy jeść owies lub żyto - tam jest go mniej. Owies dodatkowo pomaga w produkcji ochronnie działającego na jelita kwasu masłowego a żyto na długo obniża uczucie głodu. Jeśli nie jemy glutenu, a zależy nam na bakteriach jelitowych, możemy też karmić je polecaną przez św. Hildegardę fasolą, gdzie znajdziemy wiele frakcji błonnika. Poza tym dynia i słonecznik to też ziarna :)