O orkiszu
Orkisz
Hildegarda o orkiszu pisze:
„Orkisz to najlepsze zboże. Jest on ciepły, tłusty, bogaty w składniki odżywcze i smaczniejszy niż inne gatunki zbóż. Spożywającemu go człowiekowi zapewnia odpowiednie ciało i dobrą krew oraz wesołe usposobienie i radość w sercu. Niezależnie od dodatku z jakim się go je, czy to z chlebem, czy z innymi potrawami, jest on dobry i smakowity. Jeśli ktoś jest tak słaby, że wskutek tej słabości nie może jeść, wówczas weź całe ziarna orkiszu i ugotuj je w wodzie, dodaj smalec lub żółtko, przez co zyskają one lepszy smak i zostaną spożyte z większą ochotą, następnie podaj choremu. Potrawa ta uleczy go wewnętrznie niczym dobra i zdrowa maść."
Physica, Naturalna siła oddziaływania rzeczy
Św. Hildegarda z Bingen, Dzieła
Współcześnie o orkiszu wiemy, że:
Jest doskonałym, lekkostrawnym źródłem białka, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin (B1, B2,A, E,D )
składników mineralnych (potas, wapń, żelazo, magnez, miedź, cynk, selen).
Zawiera tryptofan – aminokwas, będący prekursorem serotoniny („hormonu szczęścia”) i melatoniny („hormonu dobrego snu”).
Zawiera fenyloalaninę- prekursor adrenaliny i noradrenaliny oraz niezwykle ważnego neuroprzekaźnika w układzie nerwowym, którego brak może prowadzić do choroby Parkinsona.
Zawiera rodanid - stymulujący układ odpornościowy organizmu.
Ma inną budowę glutenu niż pszenica (mniej alergizującą - lepiej strawną), dzięki czemu spożywany jest również przez osoby z nietolerancjami pokarmowymi, które szukają zdrowego zamiennika pszenicy.
Na co należy zwrócić uwagę?
Na odmianę orkiszu:
Orkisz orkiszowi nierówny. Wszystkie powyższe cechy orkiszu odnoszą się do jego prastarych odmian.
W drodze maksymalizacji produkcji wiele wytwórców stosuje domieszki pszenicy oraz krzyżówki genetyczne zwiększające plony i ułatwiające produkcję. Te działania sprawiają, że orkisz bardziej przypomina pszenicę tracąc cenne wartości, o których pisała św. Hildegarda.
Prastarymi odmianami orkiszu są:
- Oberkulmer Rotkorn (odmiana najmniej alergizująca)
- Frankenkorn
- Schwabenkorn
- Ostro
- Steiners Roter Tiroler
Na deklarację jakości ziarna opisaną na opakowaniu:
Jeśli produkt orkiszowy wytwarzany jest z prastarych odmian orkiszu lub jest produktem ekologicznym, takie informacje powinny znaleźć się na opakowaniu (w postaci bezpośredniego opisu lub odpowiedniego certyfikatu). Tylko w takim wypadku mają Państwo gwarancję, że producent bierze odpowiedzialność za jakość produktu.
Certyfikat uprawy ekologicznej BIO - gwarantujący, że na całej drodze produkcji (od zasiewu, przez uprawę, transport oraz mielenie) nie ma dodatków GMO, szkodliwych środków wspomagających uprawę roślin, fungicydów, herbicydów i innych szkodliwych substancji.
Certyfikat „Orkisz według doktora Hertzki” (Dr Gottfried Hertzka był odkrywcą wiedzy św. Hildegardy w dla medycyny XX w.)- jest to certyfikat jakości stosowany na terenie Niemiec nadawany produktom powstałym jedynie z prastarych odmian orkiszu (wymienione powyżej) z zachowaniem zasad uprawy ekologicznej. Taką sygnaturę mogą otrzymać producenci, którzy dobrowolnie poddadzą się państwowej kontrolo jakości dowodzącej, że w ich orkiszu nie znajdują się substancje szkodliwe.
Certyfikat Stadtmühle Geisingen
W naszym sklepie przykładamy wielką wagę do jakości naszych produktów.
Oferujemy jedynie produkty certyfikowane o sprawdzonym pochodzeniu.
Produkty orkiszowe marki Geisingen StadtMühle
Prastare odmiany gwarantowane certyfikatem Orkisz według doktora Hertzki.
*są to mieszanki prastarych odmian lub jednoodmianowe produkty (w zależności od konkretnych zbiorów w danym roku). Obecnie jest to odmiana Oberkulmer Rotkorn, Frankenkorn.
Produkty orkiszowe
| Co to? |
Czas gotowania * przy wrażliwym układzie pokarmowym wydłużamy podany czas gotowania |
Przykładowe potrawy | |
| ziarno orkiszu | całe ziarno razem z łuską | 1h-2h (wcześniej namaczamy na noc (jak fasolę) | |
| ryż orkiszowy | ziarno orkiszu pozbawione łuski | 10-15 min | |
| kasza orkiszową gruba | łamane ziarno orkiszu | 10-15 min | krupnik |
|
tzw. Habermus drobna śruta orkiszowa |
8-10 min | śniadaniowy habermus z gruszką i migdałami | |
| Grysik orkiszowy |
odpowiednik kaszki manny |
ok 5 min | orkiszowa manna z owocami |
| Grysik orkiszowy pełnoziarnisty | odpowiednik kaszki manny | ok 5-7 min | zupa postna |
| Płatki orkiszowe grube | 8-10 min | placki orkiszowo- dyniowe | |
| Płatki orkiszowe drobne | ok 5 min | orkiszowa kostka |
|
| Płatki orkiszowe błyskawiczne | ok 3-5 min | placuszki orkiszowo-warzywne |
Typy mąki orkiszowej
Stopień zmielenia mąki (typ) oznaczany jest numerem.
| Mąki białe, najdrobniejszego przemiału | tzw. biszkoptowe | 200-450 |
| Mąki białe, średniego przemiału | tzw. uniwersalne | 500-700 |
| Mąki białe, grubego przemiału | tzw. chlebowe | 1000-1300 |
| Mąki ciemne, grubego przemiału |
tzw. pełnoziarniste | 1500-1800 |
| Mąki ciemne, grubego przemiału |
tzw. razowe | 2000 |
*Im "grubszy" przemiał, tym więcej zachowanych wartości odżywczych, zawartych w łusce ziarna.
*Jednak grubo zmielona łuska ziarna jest ciężej strawna dlatego dla małych dzieci (i niemowląt), osób starszych oraz osób z osłabionym układem trawiennym polecane są mąki jasne, lub mąka pełnoziarnista mikro (jest to mąka pełnoziarnista powtórnie przemielona na drobny pył- dzięki czemu zachowuje wartości odżywcze jednocześnie nie obciążając żołądka i jelit).
Jaką mąkę wybrać do ulubionych przepisów?
|
TYP |
biszkopt |
||||||
|
+++ |
+++ |
+++ |
+++ |
+++ |
+ |
- |
|
|
+ |
+++ |
+++ |
+++ |
+++ |
++ |
- |
|
|
- |
++ |
++ |
++ |
++ |
+++ |
- |
|
|
- |
+ |
+ |
+ |
+ |
++ |
+++ |
|
|
- |
++ |
++ |
++ |
++ |
++ |
++ |